19 marca 2023 roku, w IV niedzielę Wielkiego Postu, rozpoczęliśmy badania jakościowe nad kolejnym bractwem. Tym razem wybór padł na wspólnotę warszawską, której korzenie sięgają początków XVI wieku.
Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, bo o niej mowa, została założona w roku 1507 przy nieistniejącym dziś kościele św. Jerzego. W roku 1673 uzyskała od Papieża Klemensa X tytuł i przywileje Archikonfraterni (arcybractwa). Po kilku zmianach miejsca, spowodowanych sytuacją historyczną, od 1669 roku działa nieprzerwanie przy Archikatedrze św. Jana w Warszawie.
Działalność Archikonfraterni zawsze przekraczała ramy typowego bractwa kościelnego o charakterze pobożnościowym. Między innymi od samego początku stawiano warunek, by kandydaci do Bractwa umieli czytać i pisać. Miało to w zasadniczy sposób przyczyniać się do rozwoju oświaty. W XVI wieku prowadzono szkołę elementarną przy kościele OO. Paulinów. W XVIII w. ks. Klemens Hofbauer (późniejszy święty), założył szkołę dla biednych dzieci różnych narodowości i wyznań oraz szkołę zawodową dla chłopców i dziewcząt. W XIX w. bractwo rozwinęło pomoc i opiekę dla wdów i sierot. Różni członkowie Archikonfraterni zajmowali poważne stanowiska i prowadzili działalność społeczną, charytatywną i polityczną.
Obecnie do Archikonfraterni należą osoby zaangażowane społecznie. Mimo podeszłego wieku są nadal czynni na terenie swych parafii i to nie tylko w Kościele. Stąd Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny jest wspólnotą rozpoznawalną nie tylko na gruncie kościelnym, ale także przez społeczność lokalną.
