Początki dzisiejszej Honorowej Straży Najświętszego Serca Pana Jezusa sięgają 1863 roku, kiedy to dokonano poświęcenia Zakonu Nawiedzenia (wizytek) Najświętszemu Sercu Jezusowemu. 5 stycznia tego roku do klasztoru Sióstr Wizytek z Bourg-en-Bresse nadeszła przesyłka, w której znajdowała się statua Najświętszego Serca Pana Jezusa. Wydarzenie to uznano w klasztorzez za szczególny znak Bożej Opatrzności. Już 11 stycznia w klasztorze w Bourg-en-Bresse odbyła się uroczystość ustanowienia Serca Bożego Królem klasztoru.
Niespełna dwa miesiące po tym wydarzeniu, 12 marca 1863 roku, siostra Maria od Najświętszego Serca doznała wewnętrznej wizji, której istotę stanowiła tarcza zegarowa – obecnie kluczowy element działania Straży. Odczuwa jednocześnie pragnienie, aby ją narysować na papierze, umieszczając u góry słowa: chwała, miłość, wynagrodzenie; a u dołu: Straż Honorowa Najświętszego Serca; zaś w środku tarczy: Serce Boże. Nazajutrz, 13 marca 1883 roku, w trzeci piątek Wielkiego Postu, około godziny 16.00, s. Maria od Najświętszego Serca przyniosła przełożonej pierwszy zegar Straży Honorowej. Ta, błogosławiła go i zgodziła się, by imiona wszystkich sióstr zostały wpisane na zegarze przy dowolnie wybranej przez każdą z nich godzinie. Ten dzień uważa się za narodziny Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Erygowanie Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa miało miejsce dnia 31 maja 1872 roku w Rzymie w kościele parafialnym św. Wincentego i św. Anastazego, obsługiwanego przez Ojców Kamilianów. Dnia 6 listopada 1878 roku papież Leon XIII podniósł Bractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa do godności Arcybractwa z mocą obowiązującą na Francję i Belgię, a klasztor Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bourg-en-Bresse zatwierdzono jako stolicę Arcybractwa.
W 1718 roku w kościele Sióstr Wizytek w Warszawie zostało założone jedno z pierwszych w Polsce Bractw Najświętszego Serca Jezusowego. Z tej okazji zakonnice przygotowały intronizację Bożego Serca z uroczystą procesją. „Wzięły w niej udział liczne rzesze wierzących krakowskiego grodu. Trasa prowadziła z kościoła Mariackiego do kościoła Sióstr Wizytek. Kroniki klasztoru przekazują barwny, szczegółowy opis tej procesji. Odprawiano ją rzeczywiście z wielką okazałością. Pomyślana ona jednak była przede wszystkim jako publiczne, wspólne wyznanie wiary i czci dla Serca Jezusowego”.
Rozwój kultu Serca Pana Jezusa zgodnie z objawieniami św. Marii Małgorzaty Alacoque stał się gruntem, na którym mogło być zasiane ziarno nowej wspólnoty, jaką była Straż Honorowa Do Bractwa założonego w Krakowie w 1868 roku zapisały się wszystkie zakonnice klasztoru Nawiedzenia oraz ich uczennice. Zostało ono kanonicznie zatwierdzone w styczniu 1869 roku przez bp Antoniego Gałeckiego, ówczesnego administratora diecezji krakowskiej. Klasztor Sióstr Wizytek w Krakowie do dzisiaj stanowi główną siedzibą tej Wspólnoty dla całej Polski. W nim też miała miejsce prezentacja wystawy stanowiącej podsumowane badań nad wspólnotą Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa w ramach projektu „Konfraternie – element polskiej tradycji regionalnej i narodowej: dokumentacja, animacja i integracja” realizowanego przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, a dofinansowanego ze środków Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu „Nauka dla społeczeństwa”.